Kamado schoonmaken: zo blijft je BBQ in topvorm

Je hebt net een perfecte brisket low & slow afgeleverd, de geur van rook hangt nog in je tuin en dan komt het moment waar niemand zin in heeft: schoonmaken. Zeker bij een kamado denk je al snel: “ach, dat komt morgen wel.” Maar geloof me: als je ’m regelmatig goed onderhoudt, grillt-ie beter, gaat-ie langer mee én voorkom je die muffe rooklucht van vorige week.

Ik leg je stap voor stap uit hoe je je kamado schoonmaakt. Niet alleen snel na het grillen, maar ook hoe je ‘m af en toe echt even onder handen neemt. Of je nou een Big Green Egg, The Bastard of Kamado Joe hebt, deze tips werken altijd!

 

Waarom je jouw kamado moet schoonmaken

Een kamado is geen wegwerpgrill. Het is een investering waar je jaren mee wilt doen. En net als bij een goede pan of een scherp mes: onderhoud loont. Dat ding kosstte me een rib uit mijn lijf en veroorzaakte hevige discussies met de vrouw des huizes. Ging dat bij jou ook zo?

Betere smaak: Vette resten en oude rooklucht trekken door in je vlees. Een schone kamado = puur vlees.

Constante temperatuur: Ophoping van as en vuil belemmert de luchtstroom. En dat merk je meteen in je temperatuurbeheersing.

Minder risico op flare-ups: Vet + hitte = steekvlam. Niet chill als je net een kippendijtje op 130 °C wilde garen.Lange levensduur: Roest, schimmel en kapotte onderdelen komen vooral door achterstallig onderhoud. Even een doekje scheelt jaren.

Schone start: Elke sessie begint gewoon fijner als je weet dat je rooster, dome en topvent in topvorm zijn.

Kortom: schoonmaken is niet irritant, het is onderdeel van het ritueel. Ook een goed excuus om jezelf even terug te trekken uit het kakelende gezelschap trouwens (pro tip).

Dit doe je na elke sessie

Schoonmaken hoeft geen uur te duren. Als je na elke grillsessie een paar simpele dingen doet, blijft je kamado fris, klaar voor gebruik en hoef je hem niet om de haverklap groot aan te pakken.

1. Sluit de luchttoevoer en laat ‘m afkoelen

• Klaar met grillen? Schuif de luchttoevoer onder en boven dicht.
• Laat je kamado rustig afkoelen (reken op 1 tot 2 uur).
• Nooit afkoelen met water, keramiek en temperatuurverschillen = geen goede combi. Neem de tijd!

2. Haal de as eruit

• Als alles afgekoeld is: verwijder de as via de onderste opening of aslade.
• Gebruik een aspook of askrabber om het laatste gruis eruit te halen.
• As belemmert de luchtstroom, dus dit is een kleine moeite met groot effect.

3. Resthoutskool hergebruiken

• Gooi overgebleven kooltjes niet weg.
• Schud of hark ze even door, verwijder gruis, en bewaar ze in de firebox voor de volgende keer.
• Voeg bij de volgende sessie wat verse kolen toe en je bent good to go.

4. Rooster schoonborstelen

• Terwijl het rooster nog lauwwarm is: borstel etensresten eraf met een staalborstel of grill scraper.
• Geen borsteltje bij de hand? Een prop aluminiumfolie aan een tang werkt ook.
• Gietijzer? Na het schoonmaken even invetten met plantaardige olie om roest te voorkomen.

5. Accessoires nakijken

• Haal de plate setter, lekbak of hitteschild eruit en check op vetresten.
• Als het nodig is: even afwassen in warm water met mild afwasmiddel.
• Laat alles goed drogen voor je het terugplaatst of opbergt.

6. Laat 'm luchten als je ‘m niet direct weer gebruikt

• Zet de ventilatie een beetje open en laat de kamado een uurtje openstaan.
• Zo voorkom je schimmel en muffe geur onder het deksel.
• Gebruik pas een regenhoes als alles helemaal droog is.

Met dit ritueel van 10 minuten hou je je kamado in topconditie en voorkom je dat je na drie sessies een zwarte, stinkende rookton aantreft.

De grote schoonmaak

Gebruik je je kamado regelmatig? Dan is het goed om na een stuk of 5–6 sessies een grondige schoonmaak te doen. Zeker als je veel vette gerechten maakt (pulled pork, kippenbouten, etc.). Ook na een lange winterstop of bij muffe lucht is dit het moment om je beste vriend even onder handen te nemen. We lopen samen even door de stappen heen:

1. Haal de boel leeg

• Verwijder alle houtskool en as.
• Haal ook de vuurring en vuurbox eruit als dat makkelijk kan.
• Maak de bodem en luchtkanalen helemaal vrij voor maximale luchtstroom.

2. Vul opnieuw met verse houtskool

• Gebruik grove stukken houtskool, zodat er genoeg zuurstof tussendoor kan.
• Verspreid ze goed, eventueel met wat oude kolen erbij.
• Geen houtskool? Niet schoonbranden. Houtskool = de motor.

3. Steek aan en zet alle schuiven vol open

• Gebruik 2–3 natuurlijke aanmaakblokjes of een elektrische aansteker. Hierover lees je meer in onze blog over het aansteken van jouw BBQ.
• Laat de kamado rustig op temperatuur komen — niet opjagen.
• Zodra hij goed trekt, laat je ‘m oplopen naar 250–300 °C.
• Deksel dicht, schuiven open, gewoon z’n werk laten doen. Haal de hitteschilden eruit zodat hij lekker snel op temperatuur is.

4. Laat de hitte z’n werk doen

• Laat de kamado 30–45 minuten flink doorkachelen.
• Vet, rookaanslag en etensresten verbranden vanzelf tot fijne as.
• Je ziet vaak witte/grijze waas op de binnenkant — da’s goed.

5. Laat afkoelen en maak de binnenkant schoon

• Na het stoken: schuiven dicht, vuur laten doven.
• Laat alles goed afkoelen (kan uren duren).
• Daarna: veeg de binnenkant schoon met een zachte borstel of handveger.
• Verwijder losse resten onderin met een stoffer of aszuiger.

6. Onderdelen reinigen

• Grillrooster? In een sopje of met baking soda weken, dan schrobben.
• Hitteschilden en lekbakken? Even afspoelen, drogen en klaar.
• Gietijzer altijd nadien weer licht invetten met plantaardige olie.

7. Topvent, scharnier & buitenkant

• Haal de topvent los, maak schoon en vet eventueel in.
• Controleer de scharnieren en bouten: alles nog stevig vast?
• Buitenste keramiek? Afnemen met een sopje en zachte doek.

Deze diepe schoonmaak kost je misschien een uurtje werk (plus afkoeltijd), maar geeft je BBQ een frisse reset. Geen rare geurtjes, geen opgestapeld vet en volle controle over je temperatuur. Zo hoort een kamado te werken.

De do’s & don’ts van kamado schoonmaken

Een kamado is robuust, maar zeker geen lompe stalen ton. Keramiek is sterk, maar ook gevoelig voor verkeerde behandelingen. Daarom: even dit rijtje do’s en don’ts voordat je vol enthousiasme met een schuurspons en hogedrukspuit aan de slag gaat.

Do’s

Gebruik natuurlijke reinigers.

Warm water, baking soda, citroen, milde zeep: dat is alles wat je nodig hebt. Geen agressieve middelen, geen keukenchemie. Wat veilig is voor je pan, is veilig voor je kamado.

Brand je kamado eens in de zoveel tijd goed schoon.

Bij 250–300 graden verbrandt vet en rookaanslag tot fijne as. Geen gesop of schuurwerk nodig, gewoon de natuur z’n werk laten doen.

Laat je kamado goed afkoelen.

Niet meteen de deksel openklappen of met water gaan knoeien. Keramiek en temperatuurschokken? Geen goede combi. Eerst rustig laten terugzakken.

Verzorg je gietijzer.

Grillroosters, topvents of andere gietijzeren onderdelen houd je roestvrij door ze na het schoonmaken in te vetten met een dun laagje plantaardige olie.

Gebruik de juiste tools.

Een staalborstel voor het rooster, een aspook voor de as, een zachte doek voor de buitenkant. Alles op z’n plek.

Don’ts

Gebruik geen hogedrukreiniger.

Klinkt als een snelle oplossing, maar je jaagt het vocht zó het keramiek in. Resultaat: barsten, schimmel en gezeik. Gewoon niet doen.

Geen chemische ovenreinigers.

De binnenkant van je kamado is poreus. Alles wat je erin spuit, trekt erin — en komt er bij 200 graden weer als damp uit. Niet bepaald de smaakmaker die je zoekt.

Niet weken of schrobben met water aan de binnenkant.

De dome en kuip hoef je niet glimmend wit te hebben. Sterker nog: hoe zwarter van binnen, hoe beter de smaak. Roet is geen vuil, het is patina.

Laat geen vocht opgesloten zitten.

Zet een regenhoes pas over je kamado als hij helemaal droog is. Anders creëer je een sauna-effect met schimmel als bonus.

Vergeet je pakkingen niet.

Een versleten viltlaag zorgt voor valse lucht en temperatuurverlies. Vervangen is geen grote klus, maar wél eentje die veel problemen voorkomt.

Als je deze regels in je achterhoofd houdt, blijft je kamado betrouwbaar, veilig en klaar voor elke sessie. Dit is onderhoud voor mannen die hun BBQ serieus nemen, geen poetsfetisjisten, maar gewoon: goed spul goed behandelen.

Big Green Egg, The Bastard of Kamado Joe? Hier moet je op letten

Een kamado is een kamado, zou je zeggen. Maar wie goed kijkt, ziet duidelijke verschillen tussen de merken. Niet alleen qua prijs of uiterlijk, maar ook in onderhoud. We zetten de grootste drie voor je naast elkaar.

Big Green Egg – klassieker met karakter

De Big Green Egg is misschien wel de bekendste van het stel. De buitenkant is van glanzend keramiek met een kenmerkende groene coating. Die glazuurlaag is sterk, maar gevoelig voor krassen — dus schoonmaken doe je met een zachte spons en zonder schuurmiddel.

De topvent is van gietijzer en die wil nog wel eens vast gaan zitten of roesten. Even loshalen, schoonborstelen en invetten met plantaardige olie is hier écht geen overbodige luxe. De pakkingen van een EGG zijn relatief zacht: na een seizoen of twee toe aan vervanging. Ook goed om te weten: bij veel modellen is de vuurkorf één massief geheel, dus wat lastiger schoon te maken dan bij een gesegmenteerde firebox.

Schoonmaaktip: gebruik een beetje keramische wax op de buitenkant als je ‘m écht wilt laten blinken én beschermen.

The Bastard – matzwart en robuust

The Bastard is de Nederlandse trots onder de kamado’s. Hij heeft een stoere matzwarte buitenkant die supervet oogt, maar daardoor ook iets gevoeliger is voor vette vingers en sausvlekken. Afnemen met warm water en een zachte doek is hier de standaard — géén schuurspons dus, want dan beschadig je de laklaag.

De topvent is van gietijzer en solide, maar moet af en toe uit elkaar gehaald worden om hem soepel te houden. De firebox bestaat vaak uit meerdere losse delen, wat schoonmaken makkelijker maakt. De viltpakking van The Bastard is prima, maar fanatieke gebruikers vervangen hem het liefst jaarlijks.

Schoonmaaktip: gebruik wat siliconenspray op scharnieren en schuiven als ze stroef beginnen te lopen.

Kamado Joe – slim en onderhoudsvriendelijk

Kamado Joe heeft zich de laatste jaren onderscheiden met slimme innovaties die ook bij het schoonmaken goed van pas komen. Zo is de SloRoller (een rookverdeler) gemakkelijk uitneembaar en de Divide & Conquer-roosterset snel los te halen.

De binnenkant bestaat uit losse segmenten, wat het verwijderen van as en het reinigen van de vuurbox vergemakkelijkt. De topvent is van aluminium en roestvrij, dus minder onderhoudsgevoelig dan gietijzer. Ook fijn: Kamado Joe gebruikt vaak glasvezelpakkingen in plaats van vilt — die gaan veel langer mee.

Schoonmaaktip: vervang de pakkingen pas als ze écht versleten zijn; glasvezel kan makkelijk twee seizoenen mee.

Samengevat?

• Big Green Egg: klassiek, degelijk, maar vergt wat meer aandacht voor roest en pakking.
• The Bastard: stoer en Nederlands, maar z’n matte lak wil je met liefde behandelen.
• Kamado Joe: slim ontworpen en onderhoudsvriendelijk, zeker als je van schoon en efficiënt houdt.

Welke je ook hebt — de basis van goed onderhoud blijft hetzelfde. Maar met deze verschillen in je achterhoofd kun je net wat gerichter zorgen voor je keramische krachtpatser.

Schoonmaak checklist voor je kamado

Geen gelul, gewoon een overzicht van alles wat je nodig hebt om je kamado BBQ goed te onderhouden. Dit zijn de tools die je standaard in je BBQ-kit wil hebben, plus een checklist om af te vinken na elke sessie of schoonmaakronde.

Tools die je standaard in huis moet hebbe

• Aspook of askrabber: om na elke sessie de as uit de bodem te halen
• Staalborstel of grill scraper: voor het rooster, liefst eentje met stevige RVS-borstelharen
• Zachte borstel of handveger: voor de keramische binnenkant
• Emmer met warm water + mild afwasmiddel
• Doek of spons (geen schuurspons): voor de buitenkant
• Keukenpapier + plantaardige olie: om gietijzer in te vetten
• Baking soda of citroen: voor milde reiniging van onderdelen
• Siliconenspray: voor scharnieren, luchtroosters en schuiven
• Handschoenen: optioneel, maar handig bij het schoonbranden of as verwijderen
• Nieuwe pakking (op voorraad): als je vilt of glasvezel wil vervangen

Checklist na elk gebruik

• Rooster geborsteld zolang het nog warm is
• Overgebleven kolen gesorteerd/hergebruikt
• As verwijderd met aspook
• Lekbak/hitteschild gecontroleerd op vet
• Ventilatie-openingen vrij van resten
• Kamado gelucht en daarna afgesloten
• Eventueel topvent losgemaakt en schoongemaakt
• Gietijzeren onderdelen ingevet indien nodig

Checklist bij grote schoonmaak

• Kamado leeggehaald (as, vuurkorf, deflector, etc.)
• Kamado hoog opgestookt voor schoonbranden
• Roosters en hitteschilden geweekt + geschrobd
• Binnenkant uitgeborsteld na afkoelen
• Topvent en luchtroosters gedemonteerd en gereinigd
• Buitenmantel schoon en droog
• Pakkingen gecontroleerd/vervangen
• Scharnieren, klep en schuiven gecontroleerd + eventueel gesmeerd

 

Met deze checklist weet je zeker dat je niets vergeet. Hang ‘m op in de schuur, zet ‘m in je notities of print ‘m uit en lamineer ‘m,  whatever werkt voor jou. Je kamado zal je dankbaar zijn.

Conclusie: een schone kamado is een betere kamado

Je kamado is meer dan een BBQ. Het is een werkpaard, een smaakmachine, een investering. En zoals met alles wat je serieus neemt, hoort daar onderhoud bij. Geen poetsdrama, geen gedoe met zeep en sponsjes, gewoon weten wat je moet doen en wanneer.

Of je nu na elke sessie even snel de boel schoonmaakt of om de paar weken een grote beurt doet: het verschil merk je direct. Betere smaak, constantere hitte, minder frustratie. En vooral: je verlengt de levensduur van je kamado met jaren.

Dus doe jezelf (en je vlees) een plezier: pak die borstel, laat die as verdwijnen en hou je dome in topvorm. Want wie zijn kamado goed behandelt, krijgt er veel meer voor terug.